Κιρσοκήλη

Ο Χειρουργός Ουρολόγος–Ανδρολόγος διαθέτει εμπειρία και εξειδίκευση σε επεμβάσεις που αφορούν την ανδρική ανατομία και γονιμότητα, όπως η κιρσοκήλη και η περιτομή. Είναι μέλος του Τμήματος Ανδρολογίας της Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας και κάτοχος του ευρωπαϊκού τίτλου FEBU, με εκπαίδευση σε ουρολογικά και ανδρολογικά περιστατικά σε μεγάλα στρατιωτικά και πανεπιστημιακά νοσοκομεία.
Αντιμετωπίζει την κιρσοκήλη, μία από τις κύριες αιτίες υπογονιμότητας στους άνδρες, με σύγχρονες μικροχειρουργικές μεθόδους, ενώ η περιτομή πραγματοποιείται με ασφάλεια, αισθητική, ακρίβεια και ελάχιστη ταλαιπωρία. Και οι δύο επεμβάσεις εκτελούνται στα εξειδικευμένα ιατρεία του, με στόχο τη βέλτιστη λειτουργική και αισθητική αποκατάσταση.
Η κιρσοκήλη αποτελεί μία από τις πιο συχνές παθήσεις του ανδρικού γεννητικού συστήματος, με σημαντικές επιπτώσεις στη γονιμότητα. Παρόλο που δεν προκαλεί πάντα συμπτώματα, μπορεί να οδηγήσει σε πόνο, ενοχλήσεις ή ακόμα και σε διαταραχές της σπερματογένεσης. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία είναι απαραίτητη, ειδικά όταν συνυπάρχει πρόβλημα υπογονιμότητας.
Τι είναι η κιρσοκήλη;
Η κιρσοκήλη είναι η παθολογική διάταση των φλεβών που απομακρύνουν το αίμα από τους όρχεις, γνωστές ως σπερματικές φλέβες. Η κατάσταση αυτή μοιάζει με τους κιρσούς που εμφανίζονται στα πόδια. Οι διατεταμένες φλέβες σχηματίζουν ένα «φλεβικό πλέγμα» μέσα στο όσχεο, συνήθως στην αριστερή πλευρά, αν και μπορεί να επηρεάσει και τις δύο πλευρές.
Η κύρια αιτία αυτής της διάτασης είναι η ανεπάρκεια των φλεβικών βαλβίδων, που φυσιολογικά εμποδίζουν την παλινδρόμηση του αίματος. Όταν αυτές οι βαλβίδες δυσλειτουργούν, το αίμα λιμνάζει στις φλέβες και προκαλεί τη διόγκωσή τους.
Αίτια και παράγοντες κινδύνου
Η εμφάνιση της κιρσοκήλης δεν σχετίζεται με εξωτερικούς παράγοντες, αλλά με ανατομικές και λειτουργικές ιδιαιτερότητες του φλεβικού συστήματος. Η αριστερή πλευρά προσβάλλεται συχνότερα λόγω της κάθετης πορείας της αριστερής σπερματικής φλέβας προς τη νεφρική φλέβα, γεγονός που δυσχεραίνει την παροχέτευση του αίματος.
Εμφανίζεται κυρίως σε άνδρες ηλικίας 15-25 ετών και σε ποσοστό 10-15% του ανδρικού πληθυσμού. Παρότι στις περισσότερες περιπτώσεις δεν προκαλεί προβλήματα, σε ποσοστό περίπου 40% ανδρών με υπογονιμότητα, ανιχνεύεται κιρσοκήλη.
Κιρσοκήλη: Συμπτώματα και επιπτώσεις
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η κιρσοκήλη δεν προκαλεί καθόλου συμπτώματα και ανιχνεύεται τυχαία σε ιατρική εξέταση ή υπερηχογράφημα. Ωστόσο, σε πιο προχωρημένες μορφές μπορεί να προκαλέσει:
- Αίσθημα βάρους ή τραβήγματος στο όσχεο, ειδικά μετά από έντονη σωματική δραστηριότητα ή στο τέλος της ημέρας.
- Ορατή ή ψηλαφητή διόγκωση στο όσχεο, που περιγράφεται συχνά ως «σακούλα με σκουλήκια».
- Πόνο ή δυσφορία στην περιοχή, κυρίως στην όρθια θέση.
- Μείωση του μεγέθους του όρχεως (ατροφία), ιδιαίτερα σε εφήβους.
- Διαταραχές της γονιμότητας, λόγω της επίδρασης της κιρσοκήλης στη θερμοκρασία και την οξυγόνωση των όρχεων, που επηρεάζει την παραγωγή και την ποιότητα του σπέρματος.

Διάγνωση της πάθησης
Η διάγνωση της κιρσοκήλης βασίζεται κυρίως στη φυσική εξέταση από ουρολόγο, κατά την οποία ο ιατρός ψηλαφά το όσχεο σε όρθια θέση και μπορεί να ζητήσει από τον ασθενή να εκτελέσει δοκιμή Valsalva (έντονη εκπνοή με κλειστή μύτη και στόμα), για να τονιστεί η διόγκωση των φλεβών.
Για πιο ακριβή επιβεβαίωση, συστήνεται υπερηχογράφημα οσχέου με έγχρωμο Doppler, που αναδεικνύει την παλινδρόμηση του αίματος στις φλέβες και μετρά τη διάμετρό τους. Επίσης, σε ασθενείς με προβλήματα γονιμότητας πραγματοποιείται σπερμοδιάγραμμα, για την αξιολόγηση της ποιότητας του σπέρματος.
Η κιρσοκήλη ταξινομείται σε τρεις βαθμούς βαρύτητας:
- 1ου βαθμού: Ψηλαφητή μόνο με τη δοκιμή Valsalva.
- 2ου βαθμού: Ψηλαφητή χωρίς δοκιμή.
- 3ου βαθμού: Ορατή με γυμνό μάτι.
Κιρσοκήλη: Αντιμετώπιση
Η θεραπεία της κιρσοκήλης είναι απαραίτητη όταν προκαλεί πόνο, ατροφία όρχεως ή διαταραχές στη γονιμότητα. Αν δεν υπάρχουν συμπτώματα ή πρόβλημα τεκνοποίησης, η παρακολούθηση αρκεί.
Η πιο αποτελεσματική προσέγγιση είναι η χειρουργική αποκατάσταση, με στόχο την απολίνωση των διατεταμένων φλεβών ώστε να αποκατασταθεί η φυσιολογική αιμάτωση των όρχεων. Υπάρχουν διάφορες τεχνικές:
- Η μικροχειρουργική υποβουβωνική απολίνωση αποτελεί τη μέθοδο εκλογής, λόγω χαμηλής υποτροπής και γρήγορης ανάρρωσης.
- Η λαπαροσκοπική απολίνωση εφαρμόζεται κυρίως σε διπλής πλευράς κιρσοκήλη.
- Ο ενδαγγειακός εμβολισμός, λιγότερο επεμβατικός, γίνεται από επεμβατικό ακτινολόγο σε επιλεγμένα περιστατικά.
Η επιλογή της μεθόδου εξαρτάται από την ηλικία, τον βαθμό κιρσοκήλης, την ύπαρξη υπογονιμότητας και τις ανάγκες του ασθενούς. Η μετεγχειρητική πορεία είναι συνήθως ομαλή και η επιστροφή στις δραστηριότητες γρήγορη.
Σε ποσοστό άνω του 60%, παρατηρείται βελτίωση των παραμέτρων του σπέρματος μετά την επέμβαση, ενισχύοντας τις πιθανότητες φυσικής σύλληψης. Σε εφήβους, η έγκαιρη αντιμετώπιση προλαμβάνει μόνιμες βλάβες στους όρχεις και διασφαλίζει τη μελλοντική γονιμότητα.
Η χειρουργική κιρσοκήλης είναι ασφαλής, όταν εκτελείται από εξειδικευμένο ουρολόγο-ανδρολόγο.
Πρόγνωση και επιπτώσεις στη γονιμότητα
Η θεραπεία της κιρσοκήλης σε υπογόνιμους άνδρες μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα του σπέρματος και να αυξήσει τις πιθανότητες φυσικής σύλληψης. Οι μελέτες δείχνουν ότι περίπου το 60-70% των ανδρών εμφανίζουν βελτίωση μετά την επέμβαση. Ωστόσο, η επιτυχία εξαρτάται και από άλλους παράγοντες, όπως η ηλικία, η διάρκεια της υπογονιμότητας και η συνύπαρξη άλλων αιτίων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε περιπτώσεις κιρσοκήλης σε εφήβους με μείωση όγκου του όρχεως, η έγκαιρη επέμβαση προλαμβάνει περαιτέρω βλάβες και διατηρεί τη μελλοντική γονιμότητα.
Συμπερασματικά, η κιρσοκήλη είναι μια συχνή και συχνά ύπουλη πάθηση του ανδρικού γεννητικού συστήματος, που μπορεί να περάσει απαρατήρητη αλλά να επηρεάσει τη γονιμότητα. Η έγκαιρη διάγνωση, η σωστή παρακολούθηση και, όπου χρειάζεται, η κατάλληλη θεραπευτική παρέμβαση, μπορούν να αποκαταστήσουν τη φυσιολογική λειτουργία των όρχεων και να βελτιώσουν τις πιθανότητες τεκνοποίησης.
Ο Δρ. Νικόλαος Σπανός είναι εξειδικευμένος Ουρολόγος – Ανδρολόγος, με εκπαίδευση σε κορυφαία ουρολογικά κέντρα και διαπίστευση από το European Board of Urology (FEBU). Διαθέτει εκτενή εμπειρία στην πρόληψη, διάγνωση και αντιμετώπιση κιρσοκηλών, τόσο απλών όσο και επιπλεγμένων, ενώ συνδυάζει επιστημονική αρτιότητα με εξατομικευμένη φροντίδα. Αν αντιμετωπίζετε συμπτώματα που σχετίζονται με το ουροποιητικό σας, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί του.